Koncentrator tlenu nazywany kondensatorem albo generatorem tlenu jest niezastąpionym urządzeniem w terapii tlenowej związanej z chorobami i zaburzeniami pracy płuc. Ratuje życie pacjentom cierpiącym na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, a także inne schorzenia pulmonologiczne, kardiologiczne czy onkologiczne. O tym czym jest oraz w jaki sposób działa można przeczytać poniżej.

Czym jest koncentrator tlenu?

Koncentrator tlenu to urządzenie, które służy do ciągłego dostarczania powietrza ze zwiększoną zawartością tlenu, wynoszącą ponad 95 proc. Pobiera on powietrze z otoczenia, w którym zawartość tlenu wynosi ok. 21 proc, po czym wpływa na jego skoncentrowanie i nasycenie. Po nasyceniu, umożliwia podanie choremu dawki powietrza o ponad 95-procentowej zawartości tlenu.  Tlen medyczny z koncentratora pomaga przede wszystkim osobom z niewydolnością oddechową. Zadaniem tlenoterapii jest bowiem niwelowanie objawów duszności u pacjenta poprzez dostawę powietrza ze zwiększoną zawartością tlenu. Tlenoterapia jest skutecznym lekarstwem, jednak zawsze powinna być przeprowadzana zgodnie z zaleceniami lekarza, który powinien zalecić czas dotleniania oraz właściwe jego dawki.

Urządzenie koncentrujące tlen znacząco poprawia jakość życia chorych, którzy wymagają na co dzień zwiększonej podaży tego gazu. Ma to znaczenie przede wszystkim u osób cierpiących na niewydolność krążenia, mukowiscydozę, ataki astmy czy rozstrzenie oskrzeli, a także szereg schorzeń w obrębie płuc, m.in. nowotwór,  przewlekłą chorobę obturacyjną płuc,  czy zwłóknienie.

Tlenoterapia jest zalecaną formą leczenia pacjentów, także w przypadku schorzeń takich jak:

  • nadciśnienie,
  • niewydolność krążenia,
  • bóle sercowe w klatce piersiowej,
  • niska saturacja.

Oprócz chorób płuc hipoksemia lub niski poziom tlenu we krwi może mieć różne przyczyny. Należą do nich również:

  • niedokrwistość,
  • wrodzone wady serca,
  • rozedma,
  • zapalenie płuc,
  • bezdech senny.

Ponadto koncentratory tlenu można wykorzystywać również przy:

  • schorzeniach onkologicznych,
  • alergiach i reakcjach anafilaktycznych,
  • problemach występujących przy menopauzie,
  • zabiegach kosmetologicznych wykonywanych dla poprawy jakości skóry,
  • migrenowych bólach głowy,
  • rehabilitacji i powrocie do zdrowia,
  • przewlekłym zmęczeniu oraz stresie,
  • problemach z regeneracją oraz koncentracją.

 

Jak działa koncentrator tlenu?

Metoda działania koncentratora tlenu nie jest zbyt skomplikowana. W urządzeniu zachodzi szereg odpowiednich reakcji. Polegają one na filtrowaniu powietrza atmosferycznego, usuwaniu z mieszanki azotu i innych gazów oraz koncentrowaniu gazu, oczyszczaniu go, filtrowaniu i nawilżaniu. Warto wiedzieć, że powietrze otaczające nas, które wchodzi do maszyny do tlenu składa się z około 80 proc. azotu i 20 proc. tlenu wraz z innymi gazami znajdującymi się w nim w śladowych ilościach. Powietrze wypuszczane przez generator tlenu zawiera około 90 proc. tlenu i 10 proc. azotu.

 

Proces pracy koncentratora tlenu dzieli się na cztery etapy

  • W pierwszym z nich koncentrator zasysa powietrze z pomieszczenia.
  • Następnie spręża tlen z otaczającego powietrza.
  • Urządzenie pobiera azot z pobranego powietrza.
  • Ostatecznie dostarcza oczyszczone powietrze ze zwiększoną zawartością tlenu.

Po zassaniu powietrza z otoczenia, najpierw przepływa ono przez sprężarkę a następnie przechodzi do dwubiegunowego systemu filtrów sitowych usuwającego azot z powietrza. Zostaje ono przefiltrowane, sprężone, a następnie skierowane na jedno z dwóch sit molekularnych, które pochłaniają azot. Kondensatory tlenu posiadają dwa takie sita wypełnione substancją zdolną do absorbowania azotu zwaną zeolitem. W pojemniku z zeolitem azot ulega pochłonięciu umożliwiając przekazanie pacjentowi możliwie najwyższej dawki tlenu wraz z nawilżonym powietrzem. W pierwszym z sit, azot jest usuwany, a tlen jest wtłaczany do zbiornika a po jego wypełnieniu przepływ sprężonego powietrza przełącza się na drugie sito. Nadmiar azotu i cześć tlenu z pierwszego sita powraca z powrotem do środowiska a po wypełnieniu drugiego sita azotem proces przełącza się z powrotem.

Z koncentratora, skoncentrowany tlen przemieszcza się przez rurkę z tworzywa sztucznego do kaniuli nosowej zwanej inaczej wąsami tlenowymi lub maski. Maska tlenowa dostarcza skondensowany tlen w okolice nosa i ust, utrudnia jednak wiele czynności, takich jak rozmowa czy spożywanie posiłków i przyjmowanie płynów. Z tego właśnie powodu, maski stosowane są kiedy nie jesteśmy pewni, czy pacjent w stanie prawidłowo oddychać lub gdy podajemy tlen dzieciom. Natomiast, popularniejszą jednak formą są tzw formą są wąsy tlenowe, które umożliwiają swobodną rozmowę podczas korzystania z kondensatora.

Warto wiedzieć, że przenośny generator tlenu może podawać gaz w trybie ciągłym lub przerywanym. Tryb ciągły wykorzystuje się przede wszystkim w koncentratorach stacjonarnych a przerywany w koncentratorach przenośnych. W pulsacyjnym trybie pracy, tlen podaje się tylko w momentach wdechu. Natomiast w trybie ciągłym, urządzenie może pracować przez 24 godziny a ilość dostarczanego przez generator powietrza ustalana jest w zależności od potrzeb pacjenta. Koncentrator tlenu może być zasilany z akumulatora albo z gniazdka prądu. Wiele maszyn posiada też adaptery, dzięki którym można je podłączyć do samochodu lub gniazda USB.

 

Jakie są zalety posiadania koncentratora tlenu?

Generatory tlenu są wygodnym sposobem leczenia deficytu tlenowego także w warunkach domowych. Jest to niezmiernie korzystne, ponieważ bardzo ważnym aspektem tlenoterapii jest komfort psychiczny pacjenta. Tlenoterapia przeprowadzana w warunkach domowych:

  • minimalizuje ilość wizyt w szpitalu,
  • ogranicza stres pacjenta,
  • zmniejsza ogólne koszty leczenia, gdyż tlen może być generowany bez limitu,
  • większość urządzeń działa od razu po uruchomieniu, stąd dostawa tlenu odbywa się natychmiastowo.
  • koncentratory tlenu odznaczają się intuicyjną obsługą i ekonomicznością.

 

Jak obsługiwać koncentrator ?

Koncentratory tlenu są bardzo łatwe w obsłudze, dzięki czemu doskonale nadają się do terapii przeprowadzanej w warunkach domowych. Po podłączeniu do źródła zasilania, do zbiornika nawilżacza znajdującego się w urządzeniu wlewa się wodę. Następnie trzeba uruchomić aparat i ustawić zalecony przepływ. Po założeniu maski bądź wąsów tlenowych zaczyna się terapię. Czas trwania i częstotliwość tlenoterapii zależą od rodzaju choroby i powinny być zawsze ustalone przez lekarza. Zapewne nie wszyscy wiedzą jaka woda dedykowana jest do koncentratora tlenu. Otóż, niezależnie od modelu maszyny, należy używać wody destylowanej, gdyż pochodząca z kranu zatyka końcówki nawilżacza. Przy regularnym stosowaniu trzeba pamiętać o tym, by tę wodę wymieniać.

Ponadto należy pamiętać by ustawić kondensator tlenu co najmniej 30 cm od ściany, ponieważ potrzebuje stałego, niczym nieprzerywanego dopływu powietrza. Każdorazowo urządzenie do podawania tlenu powinno pracować co najmniej pół godziny, żeby nie skrócić swojej żywotności oraz żeby osiągnęło maksymalne stężenie tlenu. W pobliżu koncentratora tlenowego nie wolno palić tytoniu ani używać urządzeń, które wytwarzają silne pole magnetyczne. Urządzenie przeznaczone jest do pracy ciągłej do 24 godzin na dobę.