Jakie są choroby układu oddechowego? Czym różnią się choroby bakteryjne od wirusowych? Czy badania diagnostyczne układu oddechowego są w stanie wykryć wszelkie choroby i pojawiajace się stany chorobowe? I w końcu, dlaczego profilaktyka chorób układu oddechowego ma tak duże znaczenie? Na te wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule. 

Prezentacja chorób układu oddechowego

Choroby układu oddechowego są najczęściej występującymi problemami, z jakimi zmagamy się od dziesiątek lat. Dziś, w dobie koronawirusa, ich znajomość ma szczególnie duże znaczenie. Zagrażają one zdrowiu, a często nawet i życiu osoby chorej. Chcąc wymienić choroby układu oddechowego, należy przede wszystkim zacząć od tego, iż mogą mieć one różny przebieg. Dzielą się więc na ostre lub łagodne, krótkie i przewlekłe. Mogą być spowodowane działaniem grzybów, ale także wirusów i pasożytów. Mogą występować również jako zależność genetyczna. Jedne są bardziej łagodne, inne mniej, jednak w każdym przypadku choroby układu oddechowego wymagają szybkiej diagnostyki i wprowadzenia odpowiedniego leczenia.  Innymi są choroby zakaźne układu oddechowego, innymi przewlekłe choroby układu oddechowego. W każdym jednak przypadku najważniejsza jest szybkość, bowiem od niej zależy dalsze zdrowie, a często i życie osoby chorej. 

 

Najczęstsze choroby układu oddechowego:

Choroby układu oddechowego możemy podzielić na 4 główne grupy. Do pierwszej grupy zaliczamy choroby infekcyjne. Przy tym rodzaju chorób, możemy sięgać po urządzenia wspomagające walkę z nimi, np.inhalator, pulsoksymetr czy termometr. Głównymi objawami są gorączka, katar, kaszel, dreszcze, bóle mięśni. Do głównych chorób układu oddechowego o działaniu infekcyjnym, należą między innymi:

  • grypa - jest to ostra choroba zakaźna układu oddechowego, która to wywołana jest zakażeniem wirusa grypy. Przenoszona jest ona drogą kropelkową. U jednych ma stosunkowo łagodny przebieg, u innych wiąże się z poważnymi chorobami, a nawet zgonem. 
  • gruźlica - jest to potencjalnie śmiertelna choroba zakaźna, która wywołana jest przez prątka gruźlicy. Najczęściej atakuje płuca, jednak może objąć swoim zasięgiem również ośrodkowy układ nerwowy, a także naczynia krwionośne, układ kostny czy limfatyczny. 
  • przeziębienie - jest to wirusowa choroba zakaźna górnych dróg oddechowych, będąca najczęściej występującą spośród wszystkich zakaźnych. Dotyczy ona zapalenia błony śluzowej gardła, nosa, jak również i krtani, a także może być związana z ostrym nieżytem nosa.
  • zapalenie: oskrzeli, opłucnej, tchawicy, krtani, płuc, zatok przynosowych, gardła i migdałków- są to stany chorobowe wywołane takimi samymi wirusami, jak w przypadku grypy i przeziębienia, ale tutaj dochodzi już do pojawienia się w obrębie danego miejsca stanu zapalnego, który atakuje płuca, oskrzela, gardło itp….
  • krztusiec - jest to ostra dolegliwość zakaźna, wywołana między innymi pałeczką krztuśca Bordetella Pertussis. Szerzy się ona drogą kropelkową 

 Do drugiej grupy zaliczamy choroby nowotworowe. Są najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Dotyczą w sposób szczególny palaczy, osób pracujących w ciężkich warunkach i ludzi żyjących w zapylonych miastach. Głównymi objawami są między innymi: męczący kaszel, stany zapalne dróg oddechowych, chrypka, męcząca wydzielina, często z domieszką krwi. Każdy niepokojący ze strony organizmu sygnał nie powinien być bagatelizowany. Im szybciej nowotwór zostanie wykryty, tym większe rokowania dłuższego życia. Do chorób o charakterze nowotworowym należą:

  • rak jamy ustnej
  • rak krtani
  • rak oskrzeli
  • nowotwór płuc
  • rakowniak
  • śródbłoniak opłucnej

 Trzecia grupa to choroby zawodowe. Są to wszelkiego rodzaju stany chorobowe, które związane są z czynnikami obecnymi w miejscu pracy. Atakują one układ oddechowy w różnym stopniu, stąd też objawy mogą być łagodne, jak również i ostre, a sam przebieg choroby może być szybki do wyleczenia lub całkowicie niewyleczalny. Należą do nich między innymi:

  • pylica płuc
  • beryloza
  • krzemica
  • alergiczny nieżyt nosa
  • astma oskrzelowa
  • reakcje alergiczne
  • POChP
  • zapalenie pęcherzyków płucnych
  • międzybłoniak opłucnej
  • itd…

Ostatnią czwartą grupę stanowią tzw. pozostałe choroby układu oddechowego. Do chorób, które nie mieszczą się w powyższej kwalifikacji należą między innymi:

  • SARS
  • dysfonia
  • alergia oddechowa
  • astma wysiłkowa
  • odma opłucnowa
  • ptasia grypa
  • mukowiscydoza
  • katar sienny
  • obturacyjny bezdech senny
  • itd…

 

Higiena i profilaktyka układu oddechowego

Bez wątpienia higiena układu oddechowego, a także  odpowiednia profilaktyka układu oddechowego ma istotne znaczenie w kwestii zachowania zdrowia i dobrej jakości życia. O czym więc należy pamiętać? Jakie działania podjąć, by cieszyć się pełnią zdrowia? Kluczowe znaczenie w kwestii higieny i profilaktyki ma przede wszystkim zdrowy styl życia. Należy więc tutaj zadbać między innymi o takie elementy, jak:

  • zdrowa dieta - zdrowa, pełnowartościowa dieta jest niezwykle ważna i istotna, gdy w grę wchodzi każdy aspekt zdrowia. Jeśli chodzi o tę kwestię i tutaj odpowiednio zbilansowana dieta ma ogromne znaczenie.
  • aktywność fizyczna - bez wątpienia aktywność fizyczna odgrywa niezwykle ważną rolę, która wpływa między innymi na poprawę wydolności płuc. Warto postawić między innymi na pływanie, na jazdę na rowerze, na spacer czy też bieganie. Dobrze wyposażyć się w akcesoria, dzięki którym możemy na bieżąco monitorować postępy wynikające z pracy nad naszą kondycją. 
  • czyste powietrze - jest ono niezwykle istotne. Należy więc unikać zanieczyszczonych miejsc, pomieszczeń, w których jest ograniczona cyrkulacja powietrza. Należy unikać dymu papierosowego, w tym samemu rzucić palenie. Dobrze też wyposażyć się w oczyszczacz powietrza, dzięki któremu pozbędziemy się niechcianych alergenów, kurzu i innych drobnoustrojów.
  • szczepienia - z medycznego punktu widzenia są niezwykle istotne. Zarówno te obowiązkowe, jak również dodatkowe są bardzo ważne. Dotyczą one między innymi błonicy, krztuśca, grypy, a także gruźlicy i COVID - 19. 
  • badania okresowe - warto stawiać na badania okresowe. Każdy z nas raz do roku powinien przeprowadzić rutynową kontrolę swojego stanu zdrowia, w tym także pod kątem właśnie chorób układu oddechowego. Jest to szczególnie wskazane, jeśli pojawiają się charakterystyczne dla tego układu objawy. 

Kiedy tylko pojawią się niepokojące objawy, wskazujące na choroby układu oddechowego,  należy natychmiast reagować. Trzeba poddać się badaniom i zdiagnozować przyczynę. Im szybciej bowiem choroba zostanie wykryta, tym większa jest szansa, że uda się ją wyleczyć, a chory wróci do pełnej sprawności. Często istotne znaczenie ma jedynie zmiana trybu życia, miejsca pracy czy niezdrowych nawyków.  Niestety, zdarza się i tak, że niezbędne jest stosowanie leków w chorobach układu oddechowego.